Klimaat: Tuinrangers ronden kaap van 4000 tuinadviezen

Onze natuur is zo hot dat er zelfs een prijswinnende bioscoopfilm over is gemaakt. Ja maar, die bioscoopfilm, die gaat over wílde natuur, denk je nu misschien. Dat is echt wel ver van mijn bed. Dat klopt en tegelijk ook weer niet. Tuineigenaars kunnen met eenvoudige ingrepen zelf bijdragen aan meer natuur in Vlaanderen. En dat wordt extra makkelijk als het lokale bestuur meedoet met het Tuinrangersproject van Inverde. Want dan volstaat het naar www.tuinrangers.be te surfen en gratis tuinadvies op maat aan te vragen.

‘Wij waren bij de pioniers die in 2020 mee in het Tuinrangers-proefproject stapten,’ zegt Veerle Teirlynck, stafmedewerker milieu van de stad Waregem. ‘Inverde staat in voor zeer goeie ondersteuning. Ook de rapportage zit goed in elkaar, zodat wij een duidelijk zicht hebben op het aantal tuinbezoeken en de resultaten daarvan. Na de pilot zijn wij nog steeds enthousiast over dit project, en onze inwoners zijn zeer tevreden over het gratis advies dat zij ontvingen. Daarom hebben wij besloten de projecttermijn met nog eens drie jaar te verlengen.

De Tuinrangers zijn gepassioneerde hobbytuiniers uit je eigen gemeente, met een groot hart voor de natuur. Tijdens hun opleiding leren ze een tuin ‘lezen’ op zoek naar quick wins voor natuur en klimaat. Die koppelen ze dan aan de wensen van de tuineigenaars. ‘Wordt dat grote gazon nog wel gebruikt, nu de kinderen beginnen te puberen? En wat gebeurt er met het regenwater dat op het tuinhuisje valt?’

De Tuinrangers doen dit werk vrijwillig. Maar ze merken dat de mensen aan de slag gaan met hun gratis tuinadvies, en dat motiveert hen. Tuineigenaar Helena uit Asse: ‘Ik ben al van alles aan het veranderen in de tuin: er zijn fruitbomen, frambozen, braamstruiken, aardbeien, rozen en andere planten bijgekomen. Als ik nieuwe planten koop, kies ik voortaan voor planten van hier. Ik heb namelijk geleerd dat die zo veel meer te bieden hebben aan vlinders en bijtjes. Ik kan heel wat doen met het advies dat ik van de Tuinranger heb gekregen! Van harte bedankt hiervoor.’

‘Ja, onze methode werkt echt,’ beaamt Werner Van Craenenbroeck, coördinator van het project. ‘Uit onze effectmeting blijkt dat 95% van de tuineigenaars met het advies aan de slag gaat. Soms gaat het maar over één nestkastje of één bloembak. Maar… ruim 75% doet binnen drie maanden minstens drie grotere aanpassingen! Een hoogstam fruitboom aanplanten, een oude schutting vervangen door een bloeiende haag, een stuk gazon omvormen tot bloemenweide, een composthoek inrichten, een vijvertje of wadi aanleggen… Stuk voor stuk ingrepen met een niet te onderschatten impact. Vaak horen we van tuineigenaars dat ze al langer nadachten over een mooie boom of een bloemenweide, maar niet wisten hoe precies. Gratis tuinadvies op maat van een vrijwillige Tuinranger uit de eigen buurt haalt de laatste drempels weg.’

De Tuinrangers geven laagdrempelig advies, op maat van de tuin. Het maakt daarbij niet uit of het gaat om een grote landelijke tuin met plaats voor bomen of struiken of een tegeltuintje met een klimplant en wat stokrozen. Alle beetjes helpen. Een Tuinranger luistert naar de wensen van de tuineigenaar en combineert die vervolgens met makkelijk uitvoerbare maatregelen die de natuur ten goede komen. Dat de Tuinrangers mensen uit de eigen gemeente zijn, heeft veel voordelen. Zo weten zij bijvoorbeeld heel goed welke planten het goed doen op de plaatselijke bodem en welke niet. De voorgestelde aanpassingen tekenen ze uit op een plattegrondje van de tuin. Zo blijft het voor de tuineigenaar ook achteraf duidelijk wat er allemaal besproken werd.

Tuineigenaar Kristel kijkt tevreden terug op het bezoek van de Tuinranger: ‘Het advies was op mijn maat, met kleine zaken die voor mij haalbaar zijn. Aan de meeste tips had ik zelf niet gedacht, maar ze zijn wel heel waardevol. Kortom, de Tuinranger luisterde naar mijn wensen en stemde het advies daar helemaal op af.’

Ook de milieudienst van Zwalm is enthousiast over de samenwerking van de afgelopen jaren. ‘Wij hebben daar nog geen moment spijt van gehad. We kunnen met al onze vragen bij hen terecht, of dat nu gaat over kant en klaar communicatiemateriaal, over resultaten van een effectmeting of over bijscholing van de Tuinrangers. Op die manier is het aangenaam samenwerken, Inverde staat echt garant voor maximale ontzorging.’

Het Tuinrangerproject is een initiatief van de Vlaamse overheid. De coördinatie is volledig in handen van Inverde, het opleidingscentrum van Natuur en Bos. Het gaat hierbij om een fullservicepakket: van werving en opleiding van de vrijwilligers tot en met promotie, ondersteuning en effectmeting. Met andere woorden: Inverde gaat binnen je gemeente op zoek naar gemotiveerde vrijwilligers en geeft hen een grondige opleiding. Na de opleiding biedt Inverde brede ondersteuning bij de promotie van het Tuinrangersteam binnen je gemeente. Het koppelt ook regelmatig met jullie terug via een effectmeting. Ook de Tuinrangers zelf krijgen administratief en inhoudelijk steun. De inspanning van jouw administratie wordt dus tot een minimum beperkt. Net als het kostenplaatje. —

Veronique De Smedt | Natuurinvest
Voor Lokaal 04 | 2023