Herwaardering stadspark Antwerpen

Het Stadspark van Antwerpen is uniek en van groot belang voor de stad. Het is met 14 hectare een groot stuk groen midden in de stad waar ontspannen, gesport, gespeeld en tot rust gekomen kan worden.  Sinds 2000 heeft het imago van het park een deuk gekregen. Zwerfvuil, prostitutie, overlast, beperkt onderhoud... werden aangehaald tijdens eerdere participatiegesprekken in 2006/2007. Sindsdien heeft de stad stappen gezet zoals een skatepark, speeltuin, aanpak sluikstorten en prostitutie. In 2008 besluit het stadsbestuur dat er nood is aan een doordachte aanpak voor het stadspark en lanceert een Open Oproep, een brede participatie wordt uitgerold en brengt heel wat commotie met zich mee. Het stadspark wordt in 2010 erkend als beschermd monument. De ambitie van het districts- en stadsbestuur is om het Stadspark te herwaarderen naar zijn waardevolle, oorspronkelijke landschapsstijl en in te spelen op de hedendaagse, maatschappelijke noden. Hiervoor is budget beschikbaar gemaakt om het Stadspark met zorg en in nauw contact met de buurtbewoners terug in zijn glorie te herwaarderen. 

• district Antwerpen 

• stad Antwerpen 

• Buurtcomité Stadspark

• Omwonenden en bezoekers Stadspark 

De eerste versnelde ingrepen en bijhorende resultaten zijn in het voorjaar van 2020 uitgevoerd en zichtbaar. Dankzij de bronbemaling van een nabijgelegen werf af te leiden naar een zuiveringsinstallatie kon dit grondwater gebruikt worden om de Stadsparkvijver bij te vullen. Deze bemaling is intussen afgelopen, maar de vijver droogde sindsdien niet meer op. Een aantal parkeerstroken rondom het park werden onthard om waterinfiltratie te bevorderen. Door het vernieuwen van bekabeling en aanbrengen van extra verlichting werd de veiligheidsgevoel verhoogd. De werken aan de Keiligbrug zijn van start gegaan. Met de vragen en opmerkingen uit de Dialoogavond van februari 2020 wordt nu verder aan de slag gegaan voor de herwaardering. De snelle ingrepen zijn vandaag al zichtbaar, maar het betrokkenheidsgevoel en grote resultaten zullen pas later merkbaar zijn. In een volgende stap zullen de partners en bewoners betrokken worden bij de opmaak van de plannen door het studiebureau en voor de opmaak van het speelweefselplan voor de ruime buurt en vernieuwing van de speeltuin in het bijzonder. Door de samenwerking met het buurtcomité Stadspark bereikten we in één keer een grote doelgroep, maar voor echte resultaten is het nog te vroeg. 

De eerste infobrief werd in ruim 9000 brievenbussen in de buurt verspreid. Hierin werd al ingegaan op gekende bezorgdheden zoals het waterpeil van de Stadsparkvijver. Tijdens de Dialoogavond kreeg een beperkte groep geïnteresseerden uitleg over de plannen en het dagelijkse onderhoud van het Stadspark. Nadien was er de mogelijkheid om in gesprek te gaan met de deskundigen van het district en de stad en de aanwezige politici. Voornamelijk mondige burgers maakten gebruik van deze gelegenheid, maar ook vanuit de gemeenschappen rondom het Stadspark waren afgevaardigden aanwezig. Jongeren en kinderen werden met deze formule niet bereikt. Hiervoor zullen andere, directere methodes nodig zijn.  

Hoewel district en stad Antwerpen van de herwaardering van het Stadspark zelf al in 2019 een prioriteit maakten, was het initiatief vanuit het buurtcomité een versterking om extra in te zetten op de betrokkenheid van omwonenden en bezoekers. Dankzij de Burgerbegroting van het district Antwerpen beschikte het buurtcomité over financiële middelen om zelf een debatavond op te zetten. In samenspraak werd dit uiteindelijk een dialoogavond. Door de bewoners in gesprek te laten gaan met alle deskundigen, werd het wederzijds begrip over beheer en toekomstmogelijkheden vergroot. In een algemeen verslag kan iedereen die het wil ook alle gedeelde info terugvinden. Het totale herwaarderingstraject loopt over meerdere jaren, en ook nadien blijft het onderhoud een aandachtspunt. Echte resultaten rondom de perceptie en betrokkenheid zullen dus ook pas in een latere fase vast te stellen zijn. Transparantie is hierbij belangrijk. Door het buurtcomité en de omwonenden grondig in te lichten en te betrekken, vergroten de slaagkansen. 

• Burgerbegroting: het district Antwerpen reserveert 10% van haar totale budget voor de Burgerbegroting. Via een participatief proces kiezen inwoners van het district voor projecten die ze zelf uitdenken en (laten) realiseren. Meer op www.burgerbegroting.be

• Herbestemming Stuivenbergziekenhuis. Door de (gedeeltelijk) verhuis van het Stuivenbergziekenhuis naar een gloednieuwe locatie komt veel ruimte vrij voor publieke ruimte en een invulling voor de buurtbewoners. Hoe vallen de verwachtingen van het stadsbestuur en de buurtbewoners op elkaar af te stemmen? Meer op www.agvespa.be/projecten/stuivenbergsite 

Andries Gouweloose, communicatie- en participatie Publieke Ruimte district Antwerpen 

participatie.2018@antwerpen.be  03 338 34 13 

• Looptijd: sinds 2006 participatiegesprekken aan de gang. Eind 2019 heropgestart. 

• Kostprijs: in de legislatuur 2019- 2014 voor dagelijks onderhoud, restauratie Keiligbrug, ontwerp en uitvoering herwaarderingsplan, speelweefselplan en speelterrein: 6 miljoen euro. 

www.antwerpenmorgen.be/projecten/stadspark