Op  13 februari 2023 organiseerde het Netwerk Klimaat de Inspiratiedag Renovatie. CC 't Vondel in Halle was the place to be voor iedereen die betrokken is bij lokaal renovatiebeleid. Er waren interessante keynote sessies, workshops en praktijkbezoeken.

Tijdens de Inspiratiedag Renovatie werd ook de Inspiratiekaart Renovatiebeleid voorgesteld. Deze kaart biedt voor elke gemeente zowel visueel als via overzichtelijke rapporten en tabellen een indicatie van de wijken of woningtypes met hoogste energieverbruiken/slechtste energieprestaties, de socio-demografische samenstelling en het renovatiepotentieel via passende renovatiepakketten. Daarnaast werd ook inzicht geboden in de daarmee gemoeide investeringsgrootordes om dit energiepotentieel te realiseren.   

Kon je zelf niet bij zijn? Of zou je graag de presentaties van andere workshops bekijken?  Die kan je hieronder bekijken. We geven je een overzicht van de verschillende thema's en presentaties die aan bod kwamen. De plenaire voorstelling van de Inspiratiekaart Renovatiebeleid en het paneldebat aan het einde van de dag, kan je hier ook (her)bekijken.

Heb je nog verdere vragen? Neem dan contact op met Kris Moonen.

Plenaire ochtendsessie

Sessies

A.1 De lokale langetermijnrenovatiestategie / Be-Reel

Deze sessie vertrektte vanuit De Vlaamse Renovatiestrategie als kader voor 2050 koolstofneutraal patrimonium en gaf een update van het BEREEL project met handvatten voor een lokale langetermijn renovatiestrategie. Er werd een tipje van de sluier opgelicht over de instrumenten, trainingen en draaiboeken in voorbereiding die lokale besturen zullen ondersteunen bij de aanpak van meest voorkomende situaties op de residentiële woningenmarkt : huurwoningen, appartementen, promotiebouw, one stop shops waarmee Vlaanderen en de lokale besturen de handen in elkaar slaan om de renovatiegraad op te krikken. Ook de praktijkervaringen van stad Antwerpen en stad Mechelen kwamen aan bod.  

! Sessie A.1 en B.6 waren dezelfde, enkel het praktijkvoorbeeld was anders. De volledige presentatie is hier te vinden.

A.2 Praktijktafels innovatie

Via een interactieve setting maakten de deelnemers kennis met innovatieve manieren om renovatie aan te pakken en potentiële bouwheren (en -dames) te overtuigen. 

! Sessie A.2 en B.7 waren dezelfde, je vindt dus alle informatie hieronder.

A.3 Aan de slag met het nieuwe Noodkoopfonds

Doorheen de renovatiesprong naar 2030-2050 mogen kwetsbare gezinnen niet in de kou blijven staan. Onderzoek toonde aan dat de helft van woningeigenaars onvoldoende financiële middelen heeft om een diepgaande energierenovatie te betalen. Noodkopers komen zelfs het volledige bedrag (gemiddeld 50.000€ of meer) te kort. Voortbouwend op het principe van subsidieretentie “Gent Knapt Op” werd op Vlaams niveau door VEKA het Noodkoopfonds gelanceerd via jaarlijkse calls. Door verbeterde voorwaarden werd er voor 21 miljoen euro ingetekend op de derde call in 2022. In deze sessie kwamen de deelnemers alles te weten over hoe de lokale besturen hiermee aan de slag gaan en welke praktische ondersteuning er vanuit VEKA – VVSG wordt geboden om er lokaal zelf mee aan de slag te gaan.

A.4 Ervaringen met klimaattafels

De renovatiedoelstellingen zullen niet gehaald worden zonder de samenwerking aan te gaan met burgers. De vraag is echter hoe je hen het best en efficiëntst kan betrekken in jouw renovatiebeleid. Tijdens deze sessie gingen we na hoe je dit mogelijk maakt. We deden dit aan de hand van voorbeeld(en) uit de praktijk. Het vormt een insteek voor het uitwerken van een methodiek die bruikbaar is om de engagementen uit het Lokaal Energie- en Klimaatpact versie 2.0 te realiseren. 

  • Sessies A.5 en B.10 waren werkbezoeken, er zijn hier dan ook geen presentaties van. 
  • Sessies B.6 en B.7 kwamen reeds in de eerste sessierondes aanbod, de presentaties kan je daar terugvinden.

B.8 Warmtepomp ready wonen en slim renoveren 

Als een collectieve duurzame warmteoplossing niet voor handen is, is de warmtepomp een essentiële ingreep om koolstofneutrale verwarming (en koeling) te realiseren. Wanneer is een woning echter “warmtepomp klaar” en welke technieken en technologie is vandaag beschikbaar om de sprong naar koolstof neutrale woningen te kunnen maken? Met AGORIA vonden we de weg in het doolhof van toepassingen voor de warmtepomp in diverse woningtypes om te verwarmen én te koelen, met diverse opties voor lage temperatuur afgifte. Ook werd er stilgestaan bij hoe dit allemaal optimaal samenwerkt met zelf opgewekte stroom en de aanmaak van sanitair warm water. Als afsluiter doken we in enkele praktijkvoorbeelden. 

B.9 Aan de slag met VME's en appartementen

Renovatie van appartementsgebouwen is een complexe aangelegenheid en consensus bereiken met de Vereniging van Mede-eigenaars (VME) is meestal verre van evident. Financiering van een diepgaande renovatie blijkt vaak een van de struikelblokken. In deze sessie vertelde Antoon Soete van Wattson hoe je een renovatieproject gefinancierd krijgt. Het community land trust-concept zou daarin mogelijkheden kunnen bieden.  We lieten ook twee praktijkvoorbeelden aan het woord die toelichten hoe zij dit aangepakt hebben. 

Extra optionele sessie: werkbezoek PIO-project 'gedragen duurzaam straatlicht' in Lembeek

Binnen het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten werd in deelgemeente Lembeek een project gerealiseerd rond openbare verlichting. Via een innovatief dienstencontract werd de aankoop gelanceerd van efficiënt straatlicht volgens de principes van de circulaire economie, zonder zelf te investeren in de infrastructuur. Het licht moest slim stuurbaar zijn en gekoppeld aan een doof- en dimstrategie waarbij via burgerparticipatie werd gewerkt. Na een introductie over het project (met voor het eerst de resultaten na 1 jaar werking) gingen we met de trein richting Lembeek.