Toepassing GAS in Vlaanderen
Inhoudelijke informatie wetgevend kader
De Nieuwe Gemeentewet geeft steden en gemeenten de bevoegdheid om op te treden in het kader van openbare overlast. De gemeenteraad kan een politiereglement opmaken. Overtredingen kunnen gesanctioneerd worden met gemeentelijke administratieve sancties, op basis van de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties.
Daar waar gemeenten in het verleden afhankelijk waren van het parket, hebben zij nu de mogelijkheid om een eigen beleid te voeren in het kader van overlast. Op deze manier kan er een lik-op-stuk-beleid gevoerd worden. Steden en gemeenten kunnen in hun politiereglement bepalingen opnemen die als overlast beschouwd worden op hun grondgebied (vb. sluikstort). Zowel politie als gemeentelijke ambtenaren (mits het volgen van de nodige opleidingen) kunnen de vaststellingen doen. Uiteindelijk kan een sanctionerend ambtenaar een sanctie opleggen.
In de praktijk wordt het systeem van de gemeentelijke administratieve sancties hoofdzakelijk gebruikt voor gedragingen waarover geen discussie bestaat dat dit overlast is, vb. hondenpoep, sluikstort, nachtlawaai, wildplassen,…
Sinds juli 2014 hebben steden en gemeenten ook de bevoegdheid om GAS toe te passen op inbreuken stilstaan en parkeren en overtredingen op de verkeersborden C3 en F103 (vooral relevant bij autoluwe zones). Hierdoor heeft men meer grip op het eigen mobiliteitsbeleid en kan ook hier korter op de bal gespeeld worden.
De huidige regelgeving biedt ook de mogelijkheid om intergemeentelijk samen te werken. Het is bijvoorbeeld mogelijk om op het niveau van een politiezone te werken met een uniform politiereglement waardoor er sprake is van meer uniformiteit naar de burger toe. Daarnaast is het ook mogelijk om een gemeenschappelijk sanctionerend ambtenaar te hebben, een eigen sanctionerend ambtenaar is geen verplichting. Deze kan ook gedeeld worden met een aantal omliggende gemeenten, in sommige gevallen wordt deze mogelijkheid ook aangeboden vanuit de provincie (Limburg, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant) of intercommunales.
In heel wat gemeenten en politiezones werd de voorbije jaren hard gewerkt aan een herwerkte politieverordening die beantwoordt aan de vereisten uit de nieuwe GAS-wet. Om de lokale jeugdraden te helpen bij het formuleren van een advies over de herwerking van de politieverordening, heeft de Vereniging van Vlaamse Jeugddiensten (VVJ) samen met de VVSG een nota met 8 aanbevelingen voor een goede samenwerking tussen gemeenten, jeugddiensten en sanctionerend ambtenaren opgesteld.
Wetgeving:
Juridische informatie