Net als in de aanloop naar de bestuursperiode 2019-2024 (met zeven fusietrajecten en vijftien betrokken gemeenten), zijn er ook nu verschillende gemeenten die tegen 1 januari 2025 een nieuwe fusiegemeente willen vormen. Ze kunnen daarbij ook rekenen op Vlaamse (financiële) steun.
Het gaat om dertien fusietrajecten zijn: elf met twee gemeenten en twee met drie gemeenten. De definitieve raadsbeslissingen hierover werden allemaal genomen in het najaar van 2023. De Vlaamse regering heeft intussen ook alle ontwerpen van decreet goedgekeurd en ingediend bij het Vlaamse Parlement. Daar keurde de Commissie Binnenland de ontwerpen op 26 maart 2024 goed. De voltallige vergadering deed hetzelfde op 17 april 2024. De decreten kregen door de bekrachtiging door de Vlaamse regering de datum 19 april 2024 mee.
Op 29 januari 2021 keurde de Vlaamse regering een besluit goed met de regels voor de schuldovername bij fusies van gemeenten op 1.1.2025. Die geldt alleen in het geval de nieuwe gemeente na de fusie ten minste 20.000 inwoners telt. Hoe groter de fusiegemeente, hoe hoger de schuldovername. Ze bedraagt 200 euro per inwoner voor fusiegemeenten van 20.000 tot 25.000 inwoners, 300 euro per inwoner voor fusiegemeenten van 25.000 tot 30.000 inwoners, 400 euro per inwoner voor fusiegemeenten van 30.000 tot 35.000 inwoners en 500 euro per inwoner voor fusiegemeenten met meer dan 35.000 inwoners. Het absolute maximum per fusie is 50 miljoen euro. Voor de berekening wordt het officiële inwonertal op 1 januari 2022 in aanmerking genomen.
Daarnaast is er de al langer bestaande garantieregeling Gemeentefonds, waardoor een fusiegemeente nooit minder uit het Gemeentefonds kan krijgen dan de som van de aandelen van de 'oude' gemeenten, verhoogd met een groeifactor.
Lopende fusieprojecten (13)
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Hasselt en Kortessem tot de nieuwe stad Hasselt. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 21 november 2023 keurden de gemeenteraden van Hasselt (80.351 inw.) en Kortessem (8.726 inw.) de definitieve fusiebeslissing goed. De principiële fusiebeslissingen vielen respectievelijk op 25 en 28 april 2023. De fusiegemeente krijgt de naam Hasselt. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht tot de nieuwe gemeente Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. De nieuwe gemeente zal behoren tot de provincie Oost-Vlaanderen. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 26 oktober 2023 keurde de gemeenteraad van Zwijndrecht (19.547 inw.) de definitieve fusiebeslissing met Beveren (50.300 inw.) en Kruibeke (16.980 inw.) goed. Op 6 november 2023 deed de gemeenteraad van Kruibeke hetzelfde, en op 14 november 2023 volgde de gemeenteraad van Beveren. Een nieuwe naam is er nog niet. Voorlopig gebruikt men Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht als naam voor de nieuwe gemeente, maar mogelijk wordt er in december 2023 of januari 2024 nog over een andere naam beslist. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
Op 17 september 2023 vond over de vraag 'Wenst u dat de gemeente Zwijndrecht fuseert met de gemeenten Beveren en Kruibeke op 1 januari 2025?' in Zwijndrecht een volksraadpleging plaats over een mogelijke fusie met Beveren en Kruibeke. Van de 15.884 stemgerechtigden namen er 6602 (41,6%) deel. Van deze kiezers stemden er 5262 (79,7%) 'neen', 1230 (18,6%) 'ja' en er waren ook 110 (1,37%) blanco en ongeldige stemmen.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Lochristi en Wachtebeke tot de nieuwe gemeente Lochristi. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 23 november 2023 keurde de gemeenteraad van Wachtebeke (7.837 inw.) de definitieve fusiebeslissing goed. In Lochristi (23.073 inw.) deed de gemeenteraad op 27 november 2023 hetzelfde. De principiële fusiebeslissingen vielen respectievelijk op 19 en 23 mei 2022. De fusiegemeente krijgt de naam Lochristi. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Meulebeke en Tielt tot de nieuwe stad Tielt. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 7 december 2023 keurden de gemeenteraden van Tielt (20.701 inw.) en Meulebeke (11.100 inw.) de defintieve fusiebeslissing goed. De principiële beslissingen vielen respectievelijk op 6 en 12 juli 2023. De fusiegemeente krijgt de naam Tielt. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Ham en Tessenderlo tot de nieuwe gemeente Tessenderlo-Ham. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 18 december 2023 keurden de gemeenteraden van Tessenderlo (18.838 inw.) en Ham (11.337 inw.) de definitieve fusiebeslissing goed. De principiële beslissingen vielen op 4 oktober 2021. De fusiegemeente krijgt de naam Tessenderlo-Ham. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Antwerpen en Borsbeek tot de nieuwe stad Antwerpen. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 18 december 2023 keurden de gemeenteraden van Antwerpen (538.910 inw.) en Borsbeek (11.309 inw.) de definitieve fusiebeslissing goed. De principiële beslissingen vielen op 21 februari 2021. De fusiegemeente krijgt de naam Antwerpen. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
Vandaag is de stad Antwerpen onderverdeeld in districten. Het is de bedoeling dat ook Borsbeek van bij de start van de nieuwe gemeente onder de districtregeling valt en het tiende district van de stad Antwerpen wordt.
Op 24 september 2023 vond in Borsbeek een volksraadpleging plaats over een mogelijke fusie met Antwerpen. Van de 8966 stemgerechtigden namen er 3207 (38,8%) deel. Van deze kiezers stemden er 2481 (77,4%) 'neen', 623 (19,4%) 'ja' en waren er ook 102 (3,2%) blanco en ongeldige stemmen.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van De Pinte en Nazareth tot de nieuwe gemeente Nazareth-De Pinte. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 18 december 2023 keurden de gemeenteraden van Nazareth (12.214 inw.) en De Pinte (11.116 inw.) de definitieve fusiebeslissing goed. De principiële beslissingen vielen op 19 juni 2023. De fusiegemeente krijgt de naam Nazareth-De Pinte. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Melle en Merelbeke tot de nieuwe gemeente Merelbeke-Melle. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 18 en 19 december 2023 keurden de gemeenteraden van Melle (11.960 inw.) en Merelbeke (25.200 inw.) de definitieve fusiebeslissing goed. De principiële fusiebeslissingen vielen op 14 september 2023. De fusiegemeente krijgt de naam Merelbeke-Melle. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Galmaarden, Gooik en Herne tot de nieuwe gemeente Pajottegem. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 23 februari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 22 december 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 21 december 2023 keurden de gemeenteraden van Galmaarden (8.812 inw.) , Gooik (9.428 inw.) en Herne (6.763 inw.) de definitieve fusiebeslissing goed. De principiële fusiebeslissingen vielen op 28 maart en 5 april 2023. De fusiegemeente krijgt de naam Pajottegem. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Lokeren en Moerbeke tot de nieuwe stad Lokeren. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 26 januari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 17 november 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 18 en 19 september 2023 keurden de gemeenteraden van respectievelijk Lokeren (43.064 inw.) en Moerbeke (6.724 inw.) de definitieve fusiebeslissing goed. De principiële fusiebeslissingen vielen op 25 en 26 april 2022. De fusiegemeente krijgt de naam Lokeren. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Bilzen en Hoeselt tot de nieuwe stad Bilzen-Hoeselt. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 26 januari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 17 november 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 17 oktober 2023 keurden de gemeenteraden van Bilzen (32.644 inw.) en Hoeselt (9.921 inw.) de defintieve fusiebeslissing goed. De principiële fusiebeslissingen vielen op 28 juni 2021. De fusiegemeente krijgt de naam Bilzen-Hoeselt. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Borgloon en Tongeren tot de nieuwe stad Tongeren-Borgloon. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 26 januari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 17 november 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 17 oktober 2023 keurden de gemeenteraden van Borgloon (11.455 inw.) en Tongeren (31.915 inw.) de defintieve fusiebeslissing goed. De principiële fusiebeslissingen vielen op 30 augustus en 2 september 2021. De fusiegemeente krijgt de naam Tongeren-Borgloon. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
Op 3 september 2023 vond over de vraag 'Bent u voor een fusie van de stad Tongeren met de stad Borgloon: ja of nee?’ in Tongeren een volksraadpleging plaats. Van de totale bevolking van 32.017 inwoners namen er 5449 (17,02%) deel. Van deze kiezers stemden er 1078 (19,78%) 'ja', 4214 (77,34%) 'neen' en er waren ook 157 (2,88%) blanco en ongeldige stemmen.
- Op 19 april 2024 bekrachtigde de Vlaamse regering het decreet dat het Vlaams Parlement op 17 april 2024 goedkeurde ter bekrachtiging van de fusie van Ruiselede en Wingene tot de nieuwe gemeente Wingene. Eerder deed de Commissie Binnenland op 26 maart 2024 hetzelfde. Op 26 januari 2024 had de Vlaamse regering dat al gedaan. Het ontwerp werd ingediend bij het Vlaamse Parlement. Op 17 november 2023 had de Vlaamse regering het voorontwerp een eerste keer principieel goedgekeurd. Op 19 oktober 2023 keurde de gemeenteraad van Ruiselede (5.504 inw.) de defintieve fusiebeslissing met Wingene (15.039 inw.). Op 23 oktober 2023 deed de gemeenteraad van Wingene hetzelfde. De principiële fusiebeslissingen vielen op 19 december 2022. De fusiegemeente krijgt de naam Wingene. De fusie gaat in op 1 januari 2025.
Op 27 november 2022 vond over de vraag 'Moet Ruiselede met Wingene fusioneren op 1 januari 2025?’ in Ruiselede een volksraadpleging plaats. Van de 4543 stemgerechtigden, namen er 1917 (42,2%) deel. Van deze kiezers stemden er 1753 (91,4%) 'neen', 139 (7,3%) 'ja' en er waren ook 25 (1,3%) blanco en ongeldige stemmen.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- Op 19 april 2022 kondigden de burgemeesters van Boortmeerbeek (13.263 inw.) en Mechelen (88.614 inw.) aan om fusiegesprekken te starten. Omdat de beide gemeenteraden op 25 april 2022 niet stemden over het voorstel van principiële fusiebeslissing, houden we de mogelijke fusie Boortmeerbeek-Mechelen uit de verdere analyses.
- Op 4 april 2022 kondigden de burgemeesters van Beveren en Kruibeke aan om fusiegesprekken te starten, maar de gemeenteraad van Kruibeke besliste op 6 mei 2022 om het fusietraject (voorlopig) stop te zetten.
Sinds 1 januari 2019 ontstonden in Vlaanderen zeven nieuwe gemeenten door de samenvoeging van vijftien 'oude' gemeenten. Het waren de eerste fusies sinds 1983 (Antwerpen) en 1977 (vele andere gemeenten). Daardoor telt Vlaanderen vandaag 300 in plaats van voorheen 308 gemeenten.
De nieuwe gemeenten die ontstonden door een fusie zijn:
- Aalter - fusie van de gemeenten Aalter en Knesselare
- Deinze - fusie van de gemeenten Deinze en Nevele
- Kruisem - fusie van de gemeenten Kruishoutem en Zingem
- Lievegem - fusie van de gemeenten Lovendegem, Waarschoot en Zomergem
- Oudsbergen - fusie van de gemeenten Meeuwen-Gruitrode en Opglabbeek
- Pelt - fusie van de gemeenten Neerpelt en Overpelt
- Puurs-Sint-Amands - fusie van de gemeenten Puurs en Sint-Amands
Door deze fusies veranderde de verdeling van de Vlaamse gemeenten over de verschillende inwonersklassen:
