Aanleiding en doelstelling
We beschikken over gigantisch veel data. Niet vreemd overigens, aangezien elke burger tegenwoordig een massa aan gegevens genereert dankzij onze steeds slimmer wordende smartphones, computers en andere technologieën. Dit gaat zowel om historische data als real-time gegevens, gaande van weersomstandigheden en demografie, tot verkeersdata die drukke kruispunten of fietsroutes in kaart brengen. Doordat deze data een sleutel kunnen zijn voor tal van mogelijkheden die het leven van onze burgers aangenamer en duurzamer maken, willen steden en gemeenten deze data veilig kunnen ontsluiten en bundelen . Een databroker kan hier een middel voor zijn.
Als lokale besturen zijn we op zoek naar betrouwbare informatie die gebaseerd is op goeie, betrouwbare data. Organisaties willen meer inzetten op datagedreven beslissingen, maar daarvoor moet data gecombineerd en verwerkt kunnen worden. We merken echter dat data vaak verspreid zitten over verschillende diensten of afdelingen of vastzitten bij bepaalde applicaties. Data zit dus vaak verticaal vast in zogenaamde silo’s. Een databroker kan ervoor zorgen dat data veilig gecombineerd en gedeeld kan worden. Binnenin de broker bevinden zich de nodige overeenkomsten, toestemmingen en contracten... en gebeuren ook de nodige standaardisatie en contextualisatie. Zo kan data van verschillende formats of eenheden toch met elkaar gecombineerd worden tot relevante output.
Een databroker is een belangrijk onderdeel bij het ontsluiten van data. Niet alleen binnen 1 organisatie of lokaal bestuur maar ook tussen verschillende organisaties, overheden of bedrijven.
In het project onderzocht de stad Gent samen met projectpartners wat de technische en functionele behoeften zijn voor een databroker bij lokale overheden. Dat gebeurde aan de hand van use cases waar de partnersteden mee zaten: Hoe kunnen we real time en statische (geo)data makkelijk ontsluiten en met elkaar combineren? Wat zijn daarvoor de nodige standaarden en wat komt daarbij kijken qua privacy en security? Tijdens het onderzoeksproject werd een overzicht gemaakt en een logische architectuur opgezet die aan de praktijk getoetst werd via een Proof-of-concept. Het eindproduct van het project is een technische bijlage voor een bestek en een lijst met suggesties in de vorm van een ‘scoring template’. Deze bijlage dienst als handleiding volgens de 'MoSCoW-methode' . Dat is een methode die gebruikt wordt bij o.a. software ontwikkeling om de prioriteiten van een eindproduct te bepalen. De letters staan voor "Must haves, Should haves, Could haves en Won’t haves." Dit geeft aan hoe belangrijk de verschillende eisen zijn voor het eindproduct. om zo de juiste keuzes te kunnen maken op maat van jouw lokaal bestuur.
Voor dit project kon de stad rekenen op een subsidie van het Agentschap Innoveren en Ondernemen in het kader van de City of Things-oproepen.
Dit project was een samenwerking tussen verschillende partners:
- Stad Gent & Digipolis Gent: promotor
project coördinatie en inhoudelijke bijdrage
projectadministratie en financiële opvolging
- De steden Brugge, Roeselare, Antwerpen en Genk: inhoudelijke bijdrage en validatie
- Kenniscentrum Vlaamse Steden: disseminiatie
- Imec ondersteuning & workshops
Voor werkpakket 5 (gegevensbeschikbaarheid) en werkpakket 7 (modelbestek) werd beroep gedaan op de expertise van advocatenkantoor De Groote De Man.
Totale projectbudget was € 240 900.
Daarvan was 80% gesubsidieerd vanuit VLAIO ~ Agentschap innoveren en ondernemen
20% was eigen bijdrage van de verschillende partnersteden
Het project liep van november 2018 tot maart 2020
Hindernissen & tips voor andere lokale besturen die een gelijkaardig project willen uitrollen.
De techniciteit was iets wat de verschillende partnersteden aanvankelijk wat afschrikte. De zoektocht naar use cases voor de databroker was daardoor moeilijk, want niemand van de beleidsmedewerkers kon bij aanvang van het project inschatten wat een databroker voor hun stad kon betekenen. Digipolis Gent bracht de mogelijkheden zo goed mogelijk in kaart, met telkens oog voor het vertalen naar de noden van de steden.
Doorheen het project groeide bij beleidsmedewerkers de inzichten over de mogelijkheden en groeide ook de inbreng van de verschillende steden tijdens discussies. Vooral de resultaten over de samenwerkingsmodellen met inzichten over ‘wie (sturende eenheid) een databroker opzet, betaalt (aanbesteding), onderhoudt, open stelt, (implementatie, exploitatie, hosting,)…’, zorgt voor veel discussie. Bij die resultaten werden door Digipolis Gent vooral de verschillende mogelijkheden in kaart gebracht, zonder daar al beslissingen in te nemen. Heel interessante materie wanneer er effectief een databroker zou worden opgezet.
Het project bracht de belangrijkste behoeften in kaart en gaf antwoorden op vragen rond privacy, anonimisatie en standaardisatie van data. Het technisch bestek en de handleiding zijn al een belangrijke stap in de richting van het opzetten van een databroker. Volgende stap (die niet in de scope van het project lag), is een marktverkenning en het effectief opzetten van een databroker. Het City-ofThings project gaf een antwoord op enkele vragen omtrent een databroker maar bracht ook nieuwe vragen met zich mee. Deze vragen worden nu opgenomen in het VLOCA-traject waarbij, dankzij dit databroker project, verdere waardevolle discussies gevoerd worden.
