Naast deze gratis handleiding bieden Bataljong en Kind en Samenleving ook begeleiding aan. Raadpleeg daarvoor zeker eens de website van de Jonge Wegweters.
Jonge Wegweters
De toolbox kwam tot stand via vijf pilootprojecten in Dilsen-Stokkem, Peer, Mechelen, Kortrijk en Bornem. Elk van hen doorliep een proces van zes stappen verspreid over een aantal maanden. De eerste stap is het in kaart brengen van hoe jongeren zich verplaatsen. Dat gebeurt via Fietstrack, een digitaal platform ontwikkeld door de UGent waarop jongeren aanduiden via welke routes ze zich verplaatsen en hoe. Dat zowel voor hun woon-school verplaatsingen als de routes die ze gebruiken voor hun vrije tijds activiteiten. Daarbij kunnen ze dan ook enkele pijnpunten aanduiden en zo de routes beoordelen. Via allerlei tussenorganisaties probeer je als lokaal bestuur het aantal respondenten omhoog te krikken.
De grote hoeveelheid data uit de eerste stap vormt de basis voor de tweede stap: de mobiliteitsbeleving van een focusgroep, de jonge wegweters. Die kan je rekruteren via scholen, jeugdverenigingen, de jeugddienst, of andere tussenorganisaties. Om het praktisch werkbaar te houden, mik je best op een groep van ongeveer 25 jongeren. Je gaat met hen op stap langs de meest gebruikte routes en kruispunten die uit de eerste stap naar boven kwamen. Met behulp van een aantal methodieken pols je naar hoe de jonge wegweters de mobiliteit beleven, waar ze zich veilig voelen en welke punten ze gevaarlijk vinden.
In de derde stap schetsen de jonge wegweters hun toekomstbeeld. Samen met de mobiliteitsdeskundige van het lokaal bestuur bespreken ze de aandachtspunten uit de vorige stappen. Die kan uitleg geven over het geplande beleid en reageren op kritische vragen en bedenkingen van de jongeren. Daarnaast denken de jonge wegweters na over hoe hun ideale mobiliteitssituatie eruit zou zien via de droomoefening.
De droomoefening gecombineerd met de informatie die ze van de mobiliteitsdeskundige hebben gekregen, bereidt de jongeren goed voor om in de vierde stap te werken aan concrete aanbevelingen. Door het rijke voortraject zullen de jongeren de aanbevelingen moeten rangschikken om een aantal prioriteiten te kiezen. Dat gebeurt met behulp van een budgetgame waarbij de jongeren een fictief maar realistisch mobiliteitsbudget moeten verdelen over de verschillende aanbevelingen. De mobiliteitsdeskundige maakt daarvoor een schatting van wat elke aanbeveling zou kosten. De jongeren denken hierbij ook na wat hun school, vereniging of zij zelf zouden kunnen doen om de aanbevelingen mee uit te voeren.
In stap vijf gaan de jonge wegweters in dialoog met het college van burgemeester en schepenen. Ze presenteren hun aanbevelingen aan de hand van een mobiliteitsexpo met maquettes en cadeauboxen waarin ze hun prioritaire aanbevelingen visueel weergeven. Na de dialoog sluiten de jonge wegweters en het college een Jonge Wegwetersdeal: een contract dat ze allemaal ondertekenen waarin ze hun engagementen vastleggen. Voor het college zeer waardevol omdat ook de jongeren zich daarin moeten engageren om bij te dragen aan de uitvoering van hun eigen aanbevelingen. En voor de jongeren zeer waardevol omdat ze hun aanbevelingen tot in detail kunnen uitleggen aan het college.
De zesde en laatste stap is misschien wel één van de belangrijkste: binnen een periode van zes maanden moet het college terugkoppelen over wat ze met de aanbevelingen van de jonge wegweters doet. Met de Jonge Wegwetersdeal in de hand kunnen de jongeren hun politici ter verantwoording roepen en vice versa.
