Afvalbeleid: Controlerende afvalinzamelaars zetten bedrijven aan tot beter sorteren

Het Vlarema (Vlaams Reglement voor het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen) vermeldt expliciet 22 afvalsoorten die niet in het restafval van bedrijven aanwezig mogen zijn. Komen deze afvalsoorten voor in een bedrijf, dan moet het deze sorteren en selectief laten inzamelen. Voor de inzameling van restafval moet het bedrijf een contract afsluiten met de inzamelaar. In dit contract is opgenomen hoe het bedrijf de selectieve afvalstoffen zal sorteren.

Door een recente wijziging in de wetgeving, opgenomen in Vlarema 8, zijn afvalinzamelaars sinds 1 september van dit jaar verplicht een visuele controle uit te oefenen op het restafval van bedrijven. Indien het restafval selectief in te zamelen afvalsoorten bevat, is het niet conform en kan de inzamelaar weigeren het mee te nemen. Bij inzamelingen via afzetcontainers moeten deze op een vergunde site worden leeggegooid ter controle. Bij onvoldoende sortering moet dit afval worden nagesorteerd. De inzamelaar is in beide gevallen verplicht de non-conformiteit te melden aan het bedrijf in kwestie en ze te registreren in het non-conformiteitenregister. Aan de hand van dit register kunnen handhavers gerichte controles uitvoeren bij bedrijven die niet goed sorteren.

Om de controle op de sorteerplicht mogelijk te maken mogen er vanaf 1 januari 2022 geen niet-transparante restafvalzakken van meer dan zestig liter meer gebruikt worden in afvalcontainers. Vanaf 1 januari 2023 mag geen enkel formaat van restafvalzak nog ondoorzichtig zijn.

Het uiteindelijke doel is minder restafval, doordat bedrijven meer inspanningen leveren om hun afval te sorteren en zo een boete te vermijden. Het feit dat de controle in Vlarema werd opgenomen, creëert voor de inzamelaars een gelijk speelveld.

Door de betere sortering neemt ook de kwaliteit toe van de materialen die in aanmerking komen voor recyclage. Zo blijven meer grondstoffen langer beschikbaar. Recycleerbaar afval dat in het restafval terechtkomt, is immers dikwijls zo aangetast dat het niet meer te recycleren valt.

Gemeentelijke diensten, scholen, andere gemeentelijke gebouwen, verenigingen…, ze produceren allemaal bedrijfsafval en moeten dus ook de nieuwe regels respecteren. Voor de aanbieding van hun restafval moeten ze met de inzamelaar een contract afsluiten waarin staat hoe ze hun afval sorteren. De inzamelaar moet de klant hierover uitgebreid informeren, het restafval visueel controleren bij de inzameling en non-conformiteiten melden.

Uitzondering hierop is wanneer het restafval meetelt als ‘vergelijkbaar’ en in één ronde samen met het huisvuil wordt ingezameld. Vergelijkbaar betekent dat het naar aard, samenstelling en hoeveelheid te vergelijken is met huisvuil. Vergelijkbaar bedrijfsrestafval mag per inzameling gemiddeld maximaal drie zakken van 60 liter of 22,5 kg bevatten. Is er meer afval, dan is er sprake van ‘gelijkaardig’ bedrijfsrestafval, en dan is de contractplicht en controle wel van toepassing, ook al wordt dit afval in één ronde met het huisvuil ingezameld.

Ook voor gemeenten die in eigen beheer de afvalinzameling uitvoeren bij lokale bedrijven of eigen diensten en voor intercommunales die bedrijfsrestafval inzamelen en/of verwerken, brengt deze nieuwe regelgeving nogal wat verandering. Vanaf nu zijn ze verplicht bij bedrijfsklanten – en dus ook bij gemeentelijke of eigen diensten – het restafval te controleren op sorteerfouten, de klant hiervan op de hoogte te brengen en een non-conformiteit te registreren. —

Sara Coessens is VVSG-stafmedewerker afvalbeleid
Voor Lokaal 11 | 2021